Museo Guggenheim Bilbao – centrum sztuki i cud architektury (Kraj Basków)

Museo Guggenheim Bilbao – centrum sztuki i cud architektury.

Bilbao (Bilbo) – baskijska stolica gastronomii i kultury – jest doskonałym kierunkiem na zimową podróż. Pogoda w Bilbao na przełomie grudnia i stycznia to czasem słońce, czasem deszcz, ale generalnie jest przyjemnie ciepło, zdarzyły nam się nawet dni z temperaturą po zmroku na poziomie około 20 stopni na plusie. Miasto jest super fotogeniczne, czyste, spokojne, przyjazne, a przede wszystkim stworzone do spacerów (działa w nim metro, ale przez prawie dwa tygodnie ani razu z niego nie skorzystaliśmy). Bilbao ma fajną architekturę, doskonałe restauracje (Gdzie zjeść w Bilbao – sprawdzone adresy), sporo interesujących muzeów i galerii. Nie zawsze tak było, ale teraz jest super. Bilbao jest również chyba jedynym większym hiszpańskim miastem, które nie organizuje miejskiej imprezy sylwestrowej. W ostatni dzień roku na ulicach Bilbo panuje absolutny spokój, ludzie całymi rodzinami, z małymi dziećmi w wózkach, spacerują po mieście do późnych godzin nocnych. W tym samym czasie, w Brukseli czy Paryżu dochodzi do zamieszek, a na ulicach płoną samochody…

Co robić w Sylwestra w Bilbao? Jeżeli interesuje Cię sztuka nowoczesna, możesz na przykład, tak jak my, wybrać się do Museo Guggenheim, w którym 31 grudnia bywa ciut mniej ludzi niż zwykle, a obiekt jest otwarty do godziny 17:00.

Museo Guggenheim Bilbao, ulokowane w charakterystycznym, super nowoczesnym budynku z blachy tytanowej i szkła, znajduje się w centrum Bilbao. Powstało na podstawie porozumienia z fundacją Solomona R. Guggenheima, w ramach którego utworzono muzeum jego imienia, stanowiące część światowej sieci fundacji. Na przestrzeni przeszło 80 lat działalności, fundacja Guggenheima przerodziła się z inspirowanej sztuką filantropii w organizację non-profit o międzynarodowym zasięgu. W ten sposób powstał obiekt, który szybko zyskał międzynarodową sławę, stał się głównym baskijskim ośrodkiem kultury i niewątpliwą wizytówką Bilbao.

Muzeum Guggenheima zbudowano w 4 lata, między październikiem 1993 a październikiem 1997, a zlokalizowano je na dawnym nabrzeżu portowym w dzielnicy przemysłowej, tuż przy malowniczym zakręcie rzeki Nervión, wzdłuż której biegnie dziś główny deptak miasta. Projekt ukończono na czas, zgodnie z planem, finalny koszt budowy wyniósł 3 miliony dolarów mniej niż założony budżet w kwocie 100 milionów dolarów, a uroczyste otwarcie 19 października 1997 uświetnił swoją obecnością ówczesny król Hiszpanii, Juan Carlos I. Oficjalne statystyki podają, że w pierwszym roku działania Muzeum Guggenheima odwiedziło ponad milion osób, a w ciągu dwóch lat 2,6 miliona, z czego aż 80% przybyło do Bilbao tylko albo głównie w tym właśnie celu. 

Dekonstruktywistyczny budynek muzeum Guggenheima powstał według projektu znanego w świecie amerykańskiego architekta Franka Gehry’ego. Gehry miał już wówczas w portfolio spektakularne obiekty, zaprojektowane w duchu dekonstrukcji, takie jak Weisman Art Museum czy Vitra Design Museum, a do stworzenia rysu bryły Guggenheima w Bilbao użył programu CATIA, powstałego z myślą o przemyśle lotniczym i przeznaczonego do projektowania samolotów i satelitów. Museo Guggenheim, oprócz metalowej konstrukcji na bazie trójkątnego modułu, składa się z trzech głównych materiałów, czyli tytanu, szkła i wapienia. Tytan fantastycznie odbija światło, tworząc przepiękny efekt niezależnie od pory dnia czy nocy. Budynek muzeum wraz z przyległymi obiektami zajmuje ponad 32 000 m² powierzchni. Całkowita powierzchnia samego muzeum to z kolei 24 000 m², w tym 11 000 m² powierzchni wystawienniczej podzielonej na trzy kondygnacje. Co ciekawe, muzeum z jednej strony zachwyca doskonałą, niezwykle ekspresyjną i oryginalną formą, w nocy dodatkowo podkreśloną rewelacyjnie rozplanowanym światłem, a z drugiej naturalnie wpisuje się w miejski pejzaż Bilbao. Dekonstrukcja formy wyraża się w wyrastających pod różnymi kątami bryłach, które przecinają się i przenikają nawzajem, tworząc wrażenie dynamicznego, a przy tym kontrolowanego chaosu. Budynek dosłownie zmienia kształt w oczach obserwatora wraz ze zmianą perspektywy, przez co naprawdę trudno nasycić nim oczy. Zamieszkaliśmy tuż przy muzeum, w Vincci Consulado de Bilbao, i choć zwiedziliśmy Guggenheima już drugiego dnia po przylocie (ponad 4 godziny i 9,5 km spaceru), w okolice muzeum wracaliśmy codziennie o różnych porach dnia i nocy, z niesłabnącym zachwytem podziwiając ów cud architektury. 

Integralnymi częściami projektu są umiejscowione na zewnątrz budynku niezwykłe dzieła sztuki: Tall Tree & The Eye by Anish Kapoor, które można podziwiać zarówno od strony muzeum, jak i od strony rzeki (Drzewo i oko z lustrzanych kul, w których odbija się otoczenie), pięknie podświetlona nocą wysoka na blisko 10 metrów pajęczyca Maman by Louise Bourgeois, ulokowana na bulwarze oddzielającym Muzeum Guggenheima od rzeki Nervión, czy umiejscowiony od strony wejścia głównego Puppy by Jeff Koons, tj. wysoka na kilkanaście metrów naturalna roślinna rzeźba w kształcie szczeniaka (która tak naprawdę bardziej przypomina kota), wyposażona w system nawadniania i pokryta kwitnącymi roślinami, których różnorodność i intensywność kolorystyczna zmienia się wraz z porami roku. W grudniu/styczniu Puppy pokryty jest głównie kwiatkami bratków. Tulipany Jeffa Koonsa, początkowo wyeksponowane przed wejściem, przeniesiono do środka, gdzie stanowią obecnie element stałej wewnętrznej ekspozycji. Dodatkowe codzienne atrakcje wokół Muzeum Guggenheima to Fuente de Fuego (ogniste fontanny) oraz Fog Sculpture, niezwykła „żywa” rzeźba z mgły, która równie magicznie i tajemniczo wygląda za dnia, jak i w nocy. W przestrzeniach Guggenheima znajduje się łącznie około 20 galerii, obejmujących wiele wystaw czasowych. W trakcie naszego pobytu w Bilbao główną atrakcją muzeum była wspaniała wielowymiarowa wystawa czasowa prac Picassa. Do stałej ekspozycji wewnątrz należy też między innymi rzeźba The Matter of Time (Richard Serra) złożona ze stalowych płyt w kształcie spirali, kół i fal pokrytych rdzą i tworzących labirynty, których celem jest oddziaływanie na percepcję widza i wywołanie świadomości przestrzeni w ruchu. Guggenheim w Bilbao to również księgarnia, biblioteka, kawiarnia i bar, restauracje (w tym gwiazdkowa Nerua oraz bardzo fajne Bistro Guggenheim Bilbao, o którym więcej w tym wpisie), centrum edukacyjne i sala wykładowa. Centralnym punktem obiektu jest przestronne przeszklone atrium, które stanowi też przestrzeń wystawienniczą dla największych eksponatów.

Bilet dla dorosłych kosztuje 13 EUR per capita, czyli – uwzględniając jakość i zakres oferty – tyle, co nic. Niektóre gościnne ekspozycje mogą być dodatkowo płatne, jak na przykład Infinity Mirrored Room by Yayoi Kusama, gdzie czeka się (krótko) w oddzielnej kolejce wewnątrz muzeum. Za kilkudziesięciosekundowe wejściówki do Mirrored Room zapłaciliśmy około 3 EUR od osoby (trzeba zainstalować dedykowaną aplikację i zapłacić online). Museo Guggenheim w Bilbao jest obecnie jednym z głównych źródeł dochodu miasta – szacuje się, że każdego roku odwiedza je blisko 10 milionów osób. Warto dołączyć do tego grona!

Artykuł Museo Guggenheim Bilbao – centrum sztuki i cud architektury (Kraj Basków) pochodzi z serwisu Facet i Kuchnia.